1. ბავშვთა შრომას და მისი აკრძალვის რეგულაციას, როგორც სახელმწიფო ინტერესის საგანს
2. დღევანდელი (ტრადიციული) ოჯახის, ფორმას, რაც საქრთველოს მასიური მოსახლეობისათვის ერთ საუკუნესაც კი არ ითვლის.
როდესაც პრუსიის მეფემ, ფრიდრიხ-ვილჰელმ მესამემ 1839 წლის 9 მარტს ბავშვების მუშაობის აკრძალვის შესახებ დოკუმენტს ხელი მოაწერა, მას სულაც არ ამოძრავებდა ბავშვების მიმართ ჰუმანური მიზნები. მთავარი მიზეზი ამ ბრძანებაზე ხელის მოწერისა, რომელიც შემდგომ შემოკლებით პრუსიის რეგულაციის („რეგულაცია მოზარდთა შრომაზე ფაბრიკებში“) სახელით იქნა ცნობილი ფართო მასებისათვის, სულ სხვა იყო: პრუსიის მილიტარიზებული სახელმწიფოს გენერალლეიტენანტი, ჰაინრიხ ვილჰელმ ფონ ჰორნი მის მიერ 1828 წელს გაგზავნილ მოხსენებაში სახელმწიფო თავდაცვის შესახებ წერდა, რომ დამახინჯებული ჯარისკაცები მის არმიას არ სჭირდებოდა! მათი ჩონჩხი, სხეულის აგებულება პატარაობიდანვე ფაბრიკებში მუშაობის შედეგად დაგრეხილ-დაჩიავებული იყო. მათი მუშაობა კი, არცთუ ისე იშვიათად, ერთი დღე-ღამის მანძილზე 14 საათის განმავლობაშიც გრძელდებოდა.
ამიტომაც კულტურისა და შინაგან მინისტრთან ერთად პრუსიის მეფემ გადაწყვიტა ინდუსტრიისათვის დამაზარალებელი, მაგრამ მისი სახელმწიფოს მომავალი ჯარისკაცებისათვის სასარგებლო რეგულაციების შემოღება;
ფაბრიკებში მუშაობა აეკრძალათ 9 წლამდე მოზარდებს. ასევე დამატებით მათაც, ვისაც 16 წელი არ შესრულებოდა და 3 წლიან სასკოლო განათლებას ვერ დაადასტურებდა შესაბამისი ცნობით. აკრძალვები ეხებოდა აგრეთვე მოზარდთა სამუშაო დროისა და დასვენების ხანგრძლიობას. რეგულაციის დამრღვევი და ასეთი ბავშვის შრომის დამქირავებელი დაისჯებოდა პირველ ჯერზე ჯარიმით ერთიდან 5 ტალერამდე, განმეორებით დარღვევა დამქირავებელს დაუჯდებოდა ამ თანხის გაათმაგებული რაოდენობა, ან აღეკვეთებოდა თავისუფლება. კანონის სისრულეში მოყვანა და ზედამხედველობა ამისათვის განკუთვნილი ინსტიტუციების გარდა დაეკისრა აგრეთვე პოლიციასაც.
თუმცა პრუსია არ იყო პირველი სახელმწიფო, რომელმაც ბავშვთა შრომაზე რეგულაციები დააწესა, რაც თავიდან სახელმწიფოს მომავალი საჭიროებით იყო განპირობებული. 1833 წელს ინგლისში უკვე არსებობდა ე.წ. „ფაბრიკის კანონი“, “Factory Act“, რომელიც ბავშვებსა და ქალებზე იყო ორიენტირებული და რამაც საბოლოო ჯამში სათავე დაუდო სამუშაო დღის ლიმიტირებას 10 საათამდე და ცნობილია, როგორც „Ten-Hour Act“ (10 საათიანი სამუშაო კანონი).
ამ კანონებმა გამოიწვიეს საზოგადოების დაფიქრება ბავშვის მდგომარეობაზე, გაუჩინეს მას ბავშვისადმი თანაგრძნობა, რომ მას დაცვა და სათუთად მოპყრობა სჭირდება. თუმცა, ალბათ ვერასოდეს მიაღწევდა მხოლოდ საზოგადოება თავისი ძალისხმევითა და „კეთილი სურვილებით“ ბავშვისათვის სასარგებლო გარემოს შექმნას, რომ არა ასევე ბავშვის მომავალზე ორიენტირებული, სხვადასხვა შინაარსის კანონები. მათ შორის ისეთები, როგორიცაა მაგ. გარკვეული ხანგრძლიობის სავალდებულო სასკოლო განათლება. მოხდა აგრეთვე ბავშვთა შრომის ჩანაცვლება უფრო მაღალი კვალიფიკაციის მქონე მუშებით, რომლებსაც ბავშვები კონკურენციას ვეღარ გაუწევდნენ და ა.შ.
იოსებ გრიშაშვილის „გიქორა“ სწორედაც რომ ზემოთ აღწერილი ამბის, ბავშვების იძულებით მუშაობის პარალელურად დახატული ვარიანტია. ამასვე ჩამოჰგავს ბებიაჩემის ამბავი, რომლის დედის გარდაცვალებისა და დაობლების შემდეგაც მამამისმა გადაწყვიტა საკუთარი შვილები „მორბედებად“ მიეცა შეძლებული ოჯახებისათვის, რომ ამ ოჯახებს ისინი გამოეკვება, რათა ბავშვები შიმშილით არ დახოცილიყვნენ. ბავშვები მამის ხელმეორედ დაოჯახების შემთხვევაში ხელის შემშლელები იქნებოდნენ და „უქმი მჭამელები“, მხოლოდ ზედმეტი ბარგი, ამიტომ მამასთან მათი ადგილი აღარ მოიძებნებოდა. ბებიაჩემი ისე გარდაიცვალა, რომ მან ვეღარც თავის სხვადასხვა ადგილას მორბედებად გაბარებულ ღვიძლ და-ძმებს და ვეღარც მამისის ახალ ოჯახში დაბადებულ ნახევარ და-ძმებს ვეღარ მიაკვლია. სამაგიეროდ კარგად ვიცნობდი ერთ მოხუც ადამიანს, ბებიაჩემის არასისხლისმიერ დას, რომელიც ასევე მორბედად იყო იმავე ოჯახში. ძმობილიც ჰყავდათ, ასეთივე მორბედი, მაგრამ ის ცუდი პირობებისა და შესაბამისად, სხეულის დაუძლურების გამო, სამწუხაროდ, ბავშვობაშივე გარდაცვლილა. საზოგადოდ ასეთი „მორბედებით“ სავსე იყო საქართველოს შეძლებული ოჯახები გასული საუკუნის დასაწყისში და მანამდეც.
ასეთი მაგალითები საქართველოში არა მხოლოდ 80-90 წლის წინ მოიპოვებოდა მრავლად, არამედ ვეჭვობ, რომ დღესაც უხვად მოიძებნება. უცხოეთში, კერძოდ კი განვითარებულ ქვეყნებში, სისტემატური მუშაობის შედეგად კარგა ხანია ძირფესვიანად აღმოიფხვრა ბავშვის მუშაობა და მისი, როგორც მუშა-ხელის ექსპლოატაცია. საქართველოში კი ბავშვი ჯერ არ წარმოადგენს სახელმწიფოს ზრუნვის საგანს, სახელმწიფო ვერ ხედავს მასში ჯეროვნად მომავალ მოქალაქეს, მომავალ რესურსს, რომელმაც უნდა ააშენოს სახელმწიფო. ამდენად, შეიძლება ითქვას, რომ სახელმწიფო ჩვენში ჯერ არ შემდგარა. არ არსებობს ბავშვთა უფლებების მიმართ მგრძნობიარე მედიაც. ამისი თვალსაჩინო მაგალითია ნანუკა ჟორჟოლიანის გასული, 2014 წლის ბოლო შოუ, სადაც საახალწლო სანახაობაა დადგმული და მთავარ მონაწილეებად ღარიბი ოჯახები არიან გამოყვანილნი. გადაცემის თემაა ქველმოქმედება, რაც წმინდა წყლის სპეკულაციაა ქველმოქმედებით. მაგრამ ჩემი ყურადღება აქ მიიპყრო სხვა ფაქტმა. ერთ-ერთი რესპოდენტი მთელი ქვეყნის გასაგონად ამბობს რომ, რომ არა მისი არასრულწლოვანი შვილი ავთო, რომელსაც ნანუკა „კაცური ბიჭი“-თ მოიხსენიებს და რომელიც ჯართს აბარებს და ამასთან მძიმე ფიზიკურ სამუშაოს ეწევა, ისინი სავარაუდოდ მშივრები დარჩებოდნენ. ავთუკა, ასე ჰქვია იმ „კაცურ ბიჭს“ და დღეში ასე, სამიდან ოც ლარამდე გამოიმუშავებს, რასაც მთლიანად დედას აძლევს, რათა მან ოჯახური საჭიროებისამებრ დახარჯოს ეს თანხა. ერთხელ ბავშვი მეზობელსაც მიეხმარა „ბლოკების აზიდვაში“ და ამ ფულით იყიდა კეტები, რომელიც მას სპორტისათვის სჭირდებოდა. სამუშაოს გამო მას ხშირად სკოლაც გაუცდენია. დედის სახლში არ-ყოფინს დროს იგი საჭმელსაც ამზადებს უმცროსი და-ძმებისათვის. მას პრაქტიკულად ბავშვობა არ ჰქონია. ამას გადაცემის მნახველიც ადვილად მიხვდება, რადგან ბავშვის თვალები მთელი გადაცემის განმავლობაში წყლიანია, ცრემლებდაგროვილი.
ეს „კაცური ბიჭი“ ავთუკა, სავარაუდოდ 14 წლისაც არ იქნება.
სამაგიეროდ ნანუკა ჟორჟოლიანი ნორმებს ჟურნალისტური ეთიკის სახლემძღვანელოდან, პირდაპირ ეთერში, ლამის ციტირებს: რომ არ სვამს გარკვეულ კითხვებს, რათა რესპოდენტი ქალის იქ მყოფ ბავშვებს არ მიაყენოს ტრამვები. ეკითხება რა ავთუკას დედას ბავშვების წინაშე, თუ რითი შეიძლება მისი ქმრის, ამ ბავშვების მამის საჯაროდ და ამასთანავე ამ ბავშვების წინაშეც მისი, როგორც მამის შერცხვენა, ნანუკა მისსავე მიერ დაყენებულ მაღალ ეთიკის სტანდარტს ჭინკასავით თავს ევლება, ძირს ენარცხება და ბოლოს აჯამებს, რომ ავთუკას დედა, რომელიც 14 წლის ასაკში ჯერ ძალის გამოყენებით, საკუთარი სურვილის წინააღმდეგ მოიტაცეს, ხოლო შემდგომ დედამთილის მხრიდან ფსიქოლოგიური ზეწოლის სამიზნე გახდა, არ არის ძალადობის მსხვერპლი, მაშინ უბრალოდ ისეთი დრო იყო.
თავის მხრივ, ვინ იცავს ახლა და ვინ იცავდა ოჯახს გასულ საუკუნეებში საქართველოში, ვინ ზრუნავს და ზრუნავდა მის შენარჩუნებაზე? სახელმწიფო? მონარქი? იქნებ მემამულე ან ბატონი საკუთარ მამულში?
ოჯახი, იმ ფორმით, რა ფორმითაც ის ჩვენ წარმოგვიდგენია: ერთად და ჰარმონიაში მცხოვრები დედა, მამა შვილები, ბებია, ბაბუა, არა მარტო საქართველოში, არამედ სხვა ქვეყნებშიც, რომატიკული იდეალებისა და წარმოდგენების შედეგია.
ჩვენ სამწუხაროდ იგნორირებას ვუკეთებთ ისტორიულ ფაქტებს, დოკუმენტებს, საიდანაც ნათლად ჩანს, რომ საქართველოს იერარქიულად მოწყობილ საზოგადოებაში თავისუფლად შეეძლო ნებისმიერი დიდებული გვარის წარმომადგენელს თავისზე დაბალი იერარქიული ფენიდან მაგალითად, გოგონები მოეთხოვა პირისფარეშად, სხვადასხვა სახის სამუშაოს შესასრულებლად, - ასევე ბიჭებიც. მასვე შეეძლო გაეტანებინა თავისი შვილისათვის სხვა მამულში მზითვად ესა თუ ის ბავშვი, ადამიანი, თავის მონა-მოსამსახურეთაგან, გაეცალკევებინა ისინი თავისი მშობლებისაგან, ან პირიქით, - შვილებისაგან.
ის თავადი, ვინც ამ პრაქტიკას ეწეოდა, განა ქართველი არ იყო, ქართულ ენაზე მოსაუბრე, ოჯახი ხომ მასაც ჰქონდა? მაგრამ სწორედ აქ იჩენს მთავარი და ყურადსაღები ამბავი ოჯახის მითის შესახებ თავს. ოჯახი ჰქონდა და მას ასე თუ ისე ინარჩუნებდა მხოლოდ მდიდარი, ჩინის მატარებელი ადამიანი. თავის მხრივ, ასეთი დიდგვაროვანის შვილებით იყო სავსე მეფის კარი. საქართველოში კი ბატონ-ყმობა 20 წლით გვიან გაუქმდა, ვიდრე რუსეთში, კერძოდ კი - 1884 წლიდან.
შემორჩენილი ისტორიული დოკუმენტები სავსეა მსგავსი ცნობებით. ამ თემაზე მე-19 საუკუნის მიწურულს მრავალი ნაწარმოებიც დაიწერა, რომლებიც უდიდეს წილად მაშინდელ ამბებზეა აგებული.
მაგრამ ჩვენი წარსული ისტორია, ჯერჯერობით ისევ შეუსწავლელია. ისტორიული ცნობებიც, საზოგადოდ, ძალიან მწირია იმ მიზეზის გამო, რომ მის წაშლას ან გაყალბებას მუდმივად ცდილობდა საქართველოს ნებისმიერი დამპყრობი სახელმწიფო: სპარსეთი, თურქეთი, მონღოლეთი, რუსეთი და ბოლოს საბჭოები.
საზოგადოდ, დასავლეთში ძალიან პოპულარულია ოჯახური ისტორიების გამოძიება (Familienforschung, Familengeschichte). საქართველოში კი, ეს ფენომენი „გვარის დალოცვამ“ ჩაანაცვლა. იგი წარმოადგენს რელატივირებულ (გამარტივებული), ლამაზად დაუთოებულ-დაწყობილ ისტორიას ჯერ საკუთარი გვარის და მერე აქედან გამომდინარე ოჯახის შესახებ. მხოლოდ ყოველი გვარისათვის ლამის ქარხნული წესით დაწერილმა ცალკეულმა ხატმა იცის ყოველივე ოჯახის შესახებ საიდუმლოდ და მოგზაურობს ოჯახიდან ოჯახში, გვარის შიგნით. შეიძლება ამ გვარის წარმომადგენელთა ოჯახებს ერთ დროს ერთმანეთთან სამკვდრო-სასიციცხლო ბრძოლაც კი ჰქონდათ გაჩაღებული, მაგრამ ახლა ყველა დიდი სიყვარულითაა (?) ხატის ქვეშ გაერთიანებულ-დალოცვილი. ამ ჩვეულების მიმდევართ ჰგონიათ, რომ ისინი აქამდე ოჯახის ქართულმა ტრადიციამ მოიყვანა. მხოლოდ, ეს ადამიანთა ის მცირე ნაწილია, - ვინც გადარჩა, ვისი ჯანმრთელობაც მორბედობას გადაურჩა, მერე გაკულაკება გადაიტანა, საბჭოთა კავშირში მრავალ ხიფათსა და საშიშროებას ასცდა, გაუძლო 90 წლებსაც თავისივე ოჯახიდან საბერძნეთში, იტალიაში ან აშშ-ში წასულ-გარიყულ-განტმასნულთა, ოჯახიდან ოჯახისთვის თავის მსხვერპლად მიტანილ წევრთა ხარჯზე. ხოლო ის, ვინც ამ ოჯახების ტრადიციებში თეორიულად ჯერ კიდევ ცოცხლად ეწერება, მაგრამ მისი ადგილი საგვარეულო ხატის რეალური მოქმედების არეალზე, სამშობლო მიწაზე არ აღმოჩნდა, მათთვის უბრალოდ ოჯახის რესურსი ამოიწურა.
მაშ სად ვეძიოთ ოჯახი, როგორც ინდივიდის პირადი ინტერესების დამცველი გაერთიანება, მისი პატრონი? სად იყო გიქორას მამა, ან სად იყო ბებიაჩემის ძმობილის მამა, რომლის მორბედად გაბარებული შვილი სავარაუდოდ შიმშილით გარდაიცვალა? რატომ გაყარა საკუთარი ოჯახიდან საკუთარი შვილები ბებიაჩემის მამამ და არ გაუყო მათ საჭმელი, არ დაიცვა ისინი?
ერთი ქართული ტრადიციული ოჯახი დიდი ხნის წინ წასული შვილის შინ დაბრუნებას ელოდა. მათი 24 წლის ვაჟი ახლა საბჭოთა კავშირის შეიარაღებული ძალების მოსამსახურე იყო შორეულ აღმოსავლეთში. 15 წლისა, არასრულწლოვანი გაიწვიეს ჯარში, მეორე მსოფლიო ომი რომ დაიწყო, რაიკომში მომუშავე მაყვალას ბიჭის მაგიერ. მაყვალამ თავისი ბიჭი გადამალა, მაშინ თვლით იყო გაწვევა, იცოდნენ რამდენი სრულწლოვანი ჰყავდათ. მათი პირადი მონაცემების გადამოწმების დრო არ იყო. მაყვალამაც გააგზავნა ვილის სახელზე „პავესტკა“. ვილი გამოცხადდა. არაფერი უფიქრია არც მას და არც მის მშობლებს. მოსკოვში ჩასვლისას აღმოაჩინეს, რომ ვილის ჯერ 16 წელიც არ შესრულებოდა. ვილი ომში არ გაუშვეს, გადაწყდა ჯერ მისი სპეციალურ ნაწილში მოსამზადებლად გაშვება. ამასობაში ვილის განსაკუთრებული ნიჭი აღმოაჩნდა. გარდა იმისა, რომ ის საოცარი ალღოთი ითვისებდა ყველაფერს, უცხო ენებსაც პირდაპირ ისრუტავდა. ასე გადაურჩა ვილი ომში სიკვდილს. მისი ნათესავებიდან არავინ იცოდა ზუსტად, რას საქმიანობდა ვილი, მაგრამ დადიოდა ხმები, რომ შვიდ ენაზე ლაპარაკობდა და საიდუმლო აგენტი იყო.
მის მშობლებს სარძლოდ უკვე შეთვალული ჰყავდათ კარგი ხელ-ფეხიანი გოგო თავიანთ მეზობლად. გოგოს მამა თავად ვილის მამას, როგორც სოფლის რწმუნებულს გაეკულაკებინა თავის დროზე. დედა კი - კარგა ხნის გარდაცვლილი იყო, დარდმა გადაიყოლა. მთელი საგვარეულო განძი დაკარგა, როცა სამეზობლოდან თურქების დაწიოკებას გაექცნენ. არც კოლმეურნეობაში გაწევრიანდა, თავადის ქალი ვარ და სოფლის ქალობაში არ გავერევიო!
დაბრუნდა თუ არა ვილი სახლში, ქორწილიც გადაიხადეს. 4 კვირის შემდეგ ვილი უკან გაბრუნდა თავის გასაიდუმლოებულ სამხედრო ნაწილში. მამამისს კი თავისი ფოტო დაუტოვა პატარა ბიჭთან და როგორც თვითონ ამბობდა, თავისი ოფიცრის (რუს) ცოლთან ერთად. წერილებს იშვიათად სწერდა დედ-მამას, ეკითხებოდა თავისი ცოლის შესახებ. მალე ვილის მშობლების ოჯახში ნამატი დადგა. მის ცოლს 9 თვის შემდეგ შვილი ეყოლა. ვილიმ მშობლებს შვილის სახელი მოსწერა, მაგრამ „მეტრიკა"უკვე აიღეს. ვილის წერილის მიღებიდან მის შვილს „მეტრიკის" სახელს აღარავინ ეძახდა. ბავშვის დაბადებიდან 2 -3 დღეში დედამთილმა მელოგინე რძალი კოლექტივში სამუშოდ გაუშვა. ვილის ბავშვის დედა ვილის დედა გახდა, ხოლო ვილის ბავშვის მამა-ვილის მამა, ვილის ცოლი კი -ვილის მშობლების საოჯახო მეურენობის ხმაამოუღებელი დამხმარე და ამასთანავე კოლექტივის გეგმის გადამეტებით შემსრულებელი წევრი. ვილის ცოლი ყოველ დილაბლენზე (ადრე დილით, როცა ჯერ კიდევ ბნელოდა) სახლის დაგვა-დასუფთვების, ბავშვების მოწესრიგების მერე მიდიოდა კოლექტივში, ხოლო სახლში დაბრუნებისათნავე, სახლის საქმეს უბრუნდებოდა. შინ მოსული ვილის მამისათვის ვილის ცოლს ყოველთვის ჰქონდა თბილი წყალი და ყოველ ჯერზე უხმოდ ჰბანდა ფეხებს როგორც მამათილს, ასევე მაზლებსაც.
ძალიან მალე ვილის ნივთებით სავესე „პასილკა“ მიიღო ოჯახმა. ვილი აღარ იყო. ვილის მამას გაახსენდა, რომ სადღაც ვილის მისთვის დატოვებული პატარა ბიჭის სურათი ჰქონდა. დიდხანს ადარებდა იმ ბიჭის სახეს ვილის გოგოს სახეს, ისინი ერთმანეთს ჰგავდნენ. მას მერე ათწლეულები გავიდა. ვილის მამა სიკვდილამდე ჯიბით ატარებდა ამ სურათს.
ამბავი 2.
ეფრემის ორივე უფროსი ბიჭი დაქორწილებული იყო. გიორგიმ ცოლი ჯარიდან ჩამოიყვანა, რუსის ქალი შეჰყვარებოდა. გივი კი, კარგა ხანია ქართველი ქალთან ერთად ცხოვრობდა.
გიორგის ცოლს პირველი გოგონა შეეძინა. ამბობდნენ, ისეთი ლამაზი იყო, ბავშვს გარეთ რომ გაიყვანდნენ, გამვლელები ბავშვს ხელიდან სტაცებდნენ მოსაფერებლადო. მალე გიორგისა და მის ცოლს კიდევ ტყუპი გოგონა გაუჩნდათ, მაგრამ ახალგაზრდა მშობლების სიხარული ძალიან მალე დიდმა თავს დატეხილმა უბედურებამ დათრგუნა; მათი უფროსი გოგონა მინინგიტისაგან ელვის სისწრაფით გარდაიცვალა. რამოდენიმე კვირის შემდეგ გიორგის მამა და დედა ეწვივნენ. გიორგის ცოლმა, როგორც ქართული წესია, სუფრა გაუშლა დედამთილსა და მამთილს, გაუხარდა მათი სტუმრობა. ეფრემმა გიორგის უთხრა, შვილო, დედაშენს შენს ცოლთან საქმე აქვს და ამიტომაც ჩამოვედითო. გიორგის დედამ რძალს გამოუცხადა, რომ ის ვერ შეძლებდა ტყუპების გაზრდას, რადგან მას ერთი შვილი უკევ მოუკვდა და რომ ტყუპის ცალის წასაყვანად მოვიდნენ, რათა ის გივისა და მის უშვილო ცოლს გაეზარდათ, როგორც საკუთარი შვილი. მაინც ხომ ერთი ოჯახი იყვნენ ყველანი! დედამთილმა ნება დართო გიორგის ცოლს, ამოერჩია ტყუპებიდან ის, რომელიც მას უფრო მოსწონდა.
ტყუპები ერთმანეთს წლების შემდეგ შეახვედრეს და ერთმანეთი რომ დაინახეს, ჯერ გული გაუსკდა ორივეს შიშისგან და მერე კარგა ხანს ტირილით გააყრუეს იქაურობა. თავდაპირველად ისინი 600 კილომეტრით დააშორეს, მოგვიანებით 600 კილომეტრი 2 ათას კოლომეტრამდე გაიწელა.
ვილის გოგოს, ნინას ქალიშვილები დაზრდლიყვნენ და უკვე უფროსის გათხოვებაც შეიძლებოდა. ის ხომ უკვე მე-2 კურსის სტუდენტი იყო. უნივერსიტეტში სწავლას გააგრძელებდა თუ არა ანა, მისი ქმარი და ახალი ოჯახი გადაწყვეტდა. ახლა მთვარი იყო ის, რომ ანას ბედი გახსნოდა. 90-იანი წლები იყო და თან გარეთ მხედრიონი დათარეშობდა. ამჯერად ნინას კოლეგა აქტიურობდა ძალიან, ერთი კაი ოჯახის შვილი ამ ზაფხულს დედ-მამას სტუმრობდა. მის მშობლებს კი ეს ერთი ბიჭი ჰყავდათ, სხვა არავინ.
როდესაც ის რუსეთში ბრუნდებოდა, მისი მშობლები სულ მარტონი რჩებოდნენ. ამიტომაც გადაწყვიტეს, მისთვის ცოლი შეერთოთ, თანაც ქართველი! თან რატომღაც ძალიან ეჩქარებოდათ ამ ამბის მოხდენა.
ილია მართლაც მალე ჩამოვიდა მოსკოვიდან. ნინას კი უკვე გადაეცა თავისი კოლეგისათვის მისი უფროსი ქალიშვილის ყველაზე ლამაზი, ფერადი ფოტოები, რათა სადედამთილ-სამამამთილო გულდასმით დაჰკვირვებოდნენ მათი ოჯახის მომავალ, პოტენციურ წევრს, სიბერეში მათ მომვლელსა და მათი გვარის გამგრძელებლების გამჩენს.
ილია ჩამოვიდა და მეგობრების დახმარებით პირველი შეხვედრაც შედგა. ასევე წარმატებით ჩაიარა მეორე და მესამე შეხვედრამ, იქაც მეგობრები აქტიურობდნენ. ანამ მესამე და კვლავ უცნაური შეხვედრის შემდეგ ჰკითხა ილიას, წარმოედგინა თუ არა მას მათი ქორწინება, რადგან მათი შეხვედრები საქმიან ვახშმებს უფრო წააგავდა, სადაც მხოლოდ მათი მეგობრები ხალისობდნენ. ილიამ აღიარა, რომ მას ანასთან ქორწინება ვერ წარმოედგინა, თუმცაღა ანას ცოლობაზე თანახმა იყო, ანასთვის მშობლებისაგან მიცემული ბეჭედიც კი თან ჰქონდა და თუ ის თანახმა იყო… მეოთხე შეხვედრა აღარ შედგა. ანა მამამ სახლიდან გააგდო და ზურგსუკან კარი მიუკეტა, რადგან მას ილიას ცოლობა არ სურდა. ანას დედა არ გამოსარჩლებია. ილიას 4 თვის მერე გოგონა შეეძინა მოსკოვში თავისი რუსი შეყვარებულისაგან.
ამ თემას შემდეგ ჯერზე სხვა ასპექტიდან განვიხილავ, რადგან თემა ვრცელია და დაუსრულებლად შეიძლება ამაზე საუბარი, ასევე დაუსრულებლად შემიძლია მსგავსი ისტორიების მოყოლა, რადგან ჩემი(ჩვენი) მეხსიერება სავსეა ასეთი საზარელი ამბებით. ეს ისტორიები არსებობენ, ისინი ჩვენ ან ჩვენს გარშემო მყოფ, მათ შორის ახლობელ ადამიანებს გადახდენიათ თავს. მაგრამ ჩვენ ისინი გულის ყველაზე ბნელ კუნჭულში ჩავმარხეთ, ვითომ არც არასოდეს გვსმენოდეს რაიმე მათ შესახებ. არადა სიმართლის მოძებნა საჩქარო და საჭირო ამბავია.
ამ საუკუნის გამოწვევა მხოლოდ ჩვენი თავების პოვნა არაა, ურომლისოდაც ჩვენ ვერ დავწერთ ჩვენს ისტორიას. დრო ახლა დაჩქარებული ტემპებით მიედინება!
მხოლოდ სახელმწიფოს შეუძლია შეცვალოს არსებული რეალობა საზოგადოებაში, დააწესოს გარკვეული ნორმები და დაარეგულიროს ისინი. მაგრამ ამისათვის სახელმწიფო უნდა ხედავდეს ადამიანებში მოქალაქეებს, საკუთარი არსებობის რესურსს, საკუთარ მომავალს. ამისათვის კი მოქალაქეები თავიანთ პატრონს მხოლოდ სახელმწიფოში უნდა ხედავდნენ.
ცივილიზაციაც და ჰუმანურობაც მხოლოდ კანონებსა და მათ უპირობო აღსრულებას მოაქვთ.
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen